Prawo własności przemysłowej - czym jest i komu służy?

Sformułowanie “mam patent” weszło na stałe do potocznej polszczyzny. Tymczasem prawidłowe znaczenie tego słowa odnosi się do wyłącznych praw na wykorzystywanie danego wynalazku. Jest to możliwe dzięki prawu własności przemysłowej. Czym ono jest i kogo chroni?

Prawo własności przemysłowej - czego dokładnie dotyczy? 

Prawo własności przemysłowej, w największym skrócie, pozwala uprawnionemu podmiotowi na zakazanie innym korzystania z określonych dóbr intelektualnych – takich, które wykorzystywane są przez niego w działalności gospodarczej. Wykorzystywanie tych patentów wymaga określonego pozwolenia. Innymi słowy, ich właściciel musi się zgodzić na wykorzystanie danych dóbr.

Postęp gospodarczy i technologiczny sprawia, że coraz więcej elementów zostaje objętych prawem własności przemysłowej. Obecnie podlegają pod nie nawet nowe odmiany roślin. Ciekawym zjawiskiem jest także fakt, że z biegiem lat coraz więcej niematerialnych “wynalazków” staje się przedmiotem praw wyłącznych. Mogą to być programy komputerowe, czy chociażby sposoby na wykonywanie pewnego rodzaju czynności biznesowych.

Czy to oznacza, że opatentować można absolutnie wszystko? Istnieją pewne wyjątki. Wyklucza się ochronę wszystkim tym rozwiązaniom, które są sprzeczne z dobrymi obyczajami i naruszają porządek publiczny. Niemożliwe jest opatentowanie żadnych rozwiązań, które są oparte na eksperymentach na ludziach czy wykorzystywaniu ludzkich embrionów. Często wykorzystuje się także przykład potencjalnego patentu na klonowanie ludzi, który nie jest możliwy do uzyskania.

Trolling patentowy - co to za zjawisko?

Z prawem własności przemysłowej oraz patentowaniem wiąże się jeszcze jedno pojęcie - trolli patentowych. Co to takiego? Trollami patentowymi określa się podmioty (zwykle są to przedsiębiorstwa, rzadziej osoby prywatne), które wykorzystują luki i niejasności w prawie własności przemysłowej w celu uzyskania korzyści materialnych. Działanie "trolli" opiera się na opatentowaniu zjawisk i produktów, które do tej pory nie były objęte prawem własności przemysłowej. Następnie zaś domaganie się pieniędzy za wcześniejsze, rzekome, naruszenie tych patentów. Aktywność "trolli" patentowych nasiliła się znacznie po 1990 roku. W pewnym momencie w Stanach Zjednoczonych zjawisko było tak nasilone, że Kongres rozpoczął pracę nad specjalną ustawą, która miała mu przeciwdziałać.

Prawo własności przemysłowej pozwala chronić różnego rodzaju wynalazki i pomysły. Jest bezustannie dopracowywane i zmieniane po to, aby jego nadużywanie było jak najbardziej utrudnione. Warto jednak zauważyć, że kwestie naruszenia praw patentowych nie zawsze są oczywiste. Często w sądach toczą się wieloletnie sprawy, w których sąd rozstrzyga, czy prawo zostało złamane. Nie dziwi zatem, że właściciele dóbr objętych specjalną ochroną nawiązują współpracę z kancelariami prawnymi. Zadaniem prawnika jest ochrona praw patentowych, poprzez interweniowanie za każdym razem, gdy zachodzi podejrzenie złamania prawa.

Partnerem materiału jest Konieczny Wierzbicki - Kancelaria Radców Prawnych.